Wstęp. Z klinicznego punktu widzenia ważna jest wiedza, czy wybór technologii wykonania może zmieniać sztywność klamer lanych protez szkieletowych. Chociaż w odlewniach rotacyjnych i ciśnieniowo-próżniowych występuje ten sam rodzaj topienia indukcyjnego, wszelkie podobieństwa kończą się na tym etapie. W odlewniach rotacyjnych topienie i moment odlewu odbywają się w atmosferze powietrza, natomiast dla odlewni ciśnieniowo-próżniowej topienie odbywa się w próżni, a proces odlewu w atmosferze gazu formującego. Cel pracy. Celem pracy było porównanie dwóch technologii odlewniczych: rotacyjnej i ciśnieniowo-próżniowej w aspekcie ich wpływu na siłę ugięcia profilu klamrowego prostego w warunkach laboratoryjnych oraz zbadanie różnic w budowie ziaren krystalizacji odlewu stopu chromowo-kobaltowego. Materiał i metody. Do badań użyto stopu chromowo-kobaltowego (Wironit® extrahard BEGO, Bremen, Germany). Materiałem badanym były proste profile klamrowe o półokrągłym przekroju, odlane ze standardowych kształtek woskowych (BEGO, Bremen, Germany) przy użyciu dwóch różnych technologii odlewniczych: za pomocą urządzenia ciśnienieniowo-próżniowego (VP) o mikroprocesorowo kontrolowanym procesie topienia stopu (Nautilus®-BEGO, Bremen, Germany) i urządzenia rotacyjnego (R) o ręcznie kontrolowanym procesie topienia stopu (Fornax®-BEGO, Bremen, Germany). Trzynaście odlewów wykonano każdą z metod. Urządzenie pomiarowe własnego projektu zbudowano z wykorzystaniem śruby mikrometrycznej wyposażonej w tensometryczny przetwornik siły na napięcie. Po wykonaniu pomiarów siły ugięcia, wybrane profile klamrowe poddano badaniu metalograficznemu w celu oceny ziaren krystalizacji odlewu. Wyniki. Przy poziomie istotności p = 0,05 zaobserwowane różnice pomiędzy średnimi badanych sił były statystycznie istotne na korzyść metody ciśnieniowo-próżniowej. Mikrostruktura była zmienna i różnice korelowały z różnicami w mierzonej sile ugięcia profilu, dając większą wartość siły przy większych ziarnach krystalizacji odlewu. Wielkość ziaren badanych próbek była różnej wielkości, od małych do dużych.

Słowa kluczowe: retencja klamer, topienie indukcyjne, profile klamrowe, struktura metalograficzna, stop chromowo-kobaltowy.