Ostre białaczki szpikowe (acute myeloid leukemia – AML) stanowią heterogenną pod względem klinicznym i genetycznym grupę chorób rozrostowych układu krwiotwórczego. Charakteryzują się zajęciem krwi, szpiku i innych tkanek przez niekontrolowaną klonalną proliferację nowotworowych prekursorów hematopoezy i zaburzonym wytwarzaniem prawidłowych komórek krwi. Początkowe symptomy choroby często pojawiają się w jamie ustnej, stąd lekarz dentysta może w sposób istotny przyspieszyć rozpoznanie choroby. W pracy przedstawiono obraz kliniczny AML oraz zmiany w jamie ustnej, która może być miejscem pierwszej manifestacji objawów AML. Opisano stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej z wyróżnieniem zmian pierwotnych (związanych ściśle z zaburzeniami hematologicznymi i naciekami leukocytarnymi), wtórnych (zakażenia drobnoustrojami) oraz zmiany zapalne związane z leczeniem AML, czyli objawy uboczne standardowej chemioterapii i przeszczepienia allogenicznych komórek krwiowtórczych (allogeneic hematopoietic stem cell transplantation – allo‑HSCT). Scharakteryzowano objawy zapalenia, które określane są jako mucositis, polegającego na uszkodzeniu bariery śluzówkowej (mucosal barier injury – MBI), oraz stopień ciężkości tych zmian określony pięciostopniową skalą wg WHO. Opisano powikłania ze strony błony śluzowej u chorych poddanych allotransplantacji, u których rozwija się choroba „przeszczep przeciw gospodarzowi” (Graft versus Host Disease – GvHD), czyli zespół objawów związanych z obecnością komórek immunologicznie kompetentnych dawcy w organizmie biorcy. Przedstawiono również zasady leczenia i profilaktyki zmian zapalnych błony śluzowej jamy ustnej u chorych z AML.

Słowa kluczowe: ostra białaczka szpikowa, transplantacja szpiku, błona śluzowa jamy ustnej.