Wprowadzenie. Palenie tytoniu ma istotny wpływ na zdrowie jamy ustnej. Istnieje wiele doniesień o negatywnym wpływie nikotynizmu na stan błony śluzowej jamy ustnej i występowanie niektórych chorób w jej obrębie takich jak: język czarny włochaty, leukoplakia, nowotwory błony śluzowej jamy ustnej, nikotynowe zapalenie jamy ustnej. Cel. Analiza częstości występowania chorób błony śluzowej jamy ustnej w odniesieniu do palenia tytoniu w populacji na terenie Polski północnej. Materiał i metody. Analizie poddano 15154 historie chorób pacjentów, którzy zgłosili się do leczenia w Poradni Chorób Przyzębia i Błony Śluzowej Jamy Ustnej, z czego wyodrębniono 5179 kart pacjentów (3310 kobiet i 1869 mężczyzn) z chorobami błony śluzowej jamy ustnej. Wyniki. W badanej grupie 5179 pacjentów stwierdzono 1931 (37.3%) osób palących papierosy (1214 kobiet – 36.7% i 717 mężczyzn – 38.4%). Nikotynowe zapalenie jamy ustnej stwierdzono wyłącznie u osób palących papierosy. W tej grupie stwierdzono także wyższy odsetek pacjentów z nowotworami jamy ustnej (91%), leukoplakią (83%) i językiem czarnym włochatym (79%). U około połowy osób palących stwierdzano grzybice jamy ustnej. Inne choroby takie jak liszaj płaski i zespół pieczenia jamy ustnej obserwowano w granicach 18–25%. Wnioski. Palenie tytoniu jest czynnikiem ryzyka u osób z leukoplakią i nowotworami jamy ustnej. Istnieje korelacja pomiędzy paleniem tytoniu a grzybicą jamy ustnej oraz paleniem tytoniu a językiem czarnym włochatym.

Słowa kluczowe: palenie tytoniu, choroby błony śluzowej, epidemiologia.