Wprowadzenie. Próchnica zębów stanowi ważny problem społeczny, który współczesna stomatologia próbuje rozwiązać m.in. poprzez promocję zdrowia jamy ustnej. Obniżyć zapadalność na próchnicę, jak i choroby przyzębia, a tym samym poprawić jakość zdrowia całego organizmu można poprzez odpowiednie działania profilaktyczne. Cel. Ocena wpływu nawyków higienicznych i dietetycznych na stan zdrowia jamy ustnej u młodzieży licealnej na podstawie badania ankietowego i klinicznego. Materiał i metody. Badaniem objęto 131 uczniów klas o profilu biologiczno‑chemicznym (w wieku 17–19 lat) z 6 liceów patronackich Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Przeprowadzono anonimowe badanie ankietowe dotyczące nawyków higienicznych i żywieniowych, a także badanie kliniczne oceniające stan uzębienia, przyzębia, higieny jamy ustnej, zgryzu oraz stawów skroniowo‑żuchwowych. Wyniki. Dwa razy dziennie lub częściej szczotkuje zęby 73,0% licealistów z Poznania i 69,1% spoza Poznania. Wykazano istotne statystycznie różnice pomiędzy uczniami z i spoza Poznania, m.in. w systematycznym myciu języka (odpowiednio 34,9% i 54,4%) czy też w stosowaniu płukanek do jamy ustnej (44,4% i 25,0%). Rozpowszechnione jest wśród młodzieży podjadanie między posiłkami (72,5% uczniów) i picie napojów o niskim pH (36,6% codziennie lub częściej). Liczba próchnicy PUW‑z wynosi dla uczniów z Poznania 4,0, a z pozostałych miast 5,0 (większa liczba wypełnień). 16,6% badanych licealistów jest wolnych od próchnicy. Wśród badanych z Poznania nie odnotowano wykonania ani jednej ekstrakcji z powodu próchnicy. Mediany wskaźnika plaque index wg Silness i Löe świadczą o dobrej higienie jamy ustnej – wynoszą 0,46 dla licealistów z Poznania i 0,38 dla pozostałych. Wnioski. W porównaniu z danymi z piśmiennictwa uczniowie wykazywali podobne nawyki i stan zdrowia jamy ustnej, jednak zauważono niepokojące zjawiska, takie jak niski odsetek uczniów prawidłowo szczotkujących zęby metodą wymiatającą (13,5%) oraz regularnie stosujących dodatkowe środki do higieny jamy ustnej (płukanki – 34,4%, nić dentystyczna – 12,2%). Konieczne jest prowadzenie dalszych działań edukacyjno‑profilaktycznych adresowanych do młodzieży celem podwyższenia świadomości o znaczeniu zdrowia jamy ustnej.

Słowa kluczowe: higiena jamy ustnej, młodzież licealna, nawyki dietetyczne, zapobieganie próchnicy, zdrowie jamy ustnej.